Blog

Firma, która chce otrzymać dofinansowanie w ramach tarczy antykryzysowej ma obowiązek zawrzeć porozumienie ze swoimi pracownikami m.in. w sprawie przestoju ekonomicznego oraz obniżenia wymiaru czasu pracy o 20 % (nie więcej jednak niż o 0,5 etatu). Jeśli u pracodawcy działają związki zawodowe to wszystkie ustalenia robi się z nimi. Jeśli jednak ich nie ma, to konieczne porozumienia zawiera się z przedstawicielem załogi. Powiemy Ci jak łatwo i zgodnie z prawem go wybrać (oczywiście tam, gdzie to konieczne, bo w firmie nie ma związków zawodowych). Aby tego dokonać, będziesz potrzebował dwóch dokumentów – regulaminu wyboru przedstawiciela załogi oraz protokołu z jego wyboru.

Do czego potrzebny jest nam przedstawiciel załogi?

Do wszystkich tych rzeczy, których wymagają przepisy prawa. Chodzi np. o konsultacje w sprawie wyboru instytucji finansowej obsługującej Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) czy rezygnację z tworzenia zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (ZFŚS). Oczywiście również do wprowadzenia niektórych rozwiązań związanych z walką z koronawirusem (COVID-19). Bez porozumienia zawartego z pracownikami nie dostaniesz pomocy od Państwa. Przedstawiciel załogi jest niezbędny, gdy chcesz skorzystać m.in. z obniżenia wymiaru czasu pracy, czy wynagrodzenia postojowego dla pracowników.

Ważne!
Obowiązuje prosta zasada – przedstawiciel pracowników (załogi) musi być wybrany, żeby wspólnie z pracodawcą zawierać porozumienia zbiorowe pogarszające sytuację pracowników.

Co może przedstawiciel załogi? Do czego przydaje się poza rozwiązaniami przyjętymi w ramach walki z epidemią?

Podstawa prawna	Co musi konsultować pracodawca z przedstawicielem pracowników (przedstawicielem załogi)?	Co może uzgodnić przedstawiciel załogi (przedstawiciel pracowników) z pracodawcą?
art. 91 kodeksu pracy	Zawieszenie stosowania przepisów prawa pracy	Gdy jest to uzasadnione sytuacją finansową pracodawcy, może on zawrzeć z przedstawicielami załogi porozumienie o zawieszeniu stosowania w całości lub w części przepisów prawa pracy, określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy. Porozumienie zawiera pracodawca i reprezentująca pracowników organizacja związkowa, a jeżeli u pracodawcy nie działa taka organizacja, porozumienie zawiera pracodawca i przedstawiciele załogi (przedstawiciel pracowników). Zawieszenie stosowania przepisów prawa pracy nie może trwać jednak dłużej niż przez okres 3 lat.
art. 23711a  kodeksu pracy	Konsultacje w sprawie BHP	Przedstawiciel pracowników (przedstawiciel załogi) w zakresie bhp może: 1. żądać od pracodawcy podjęcia konsultacji w każdej sprawie z zakresu bhp, 2. kierować do pracodawcy wnioski w sprawie eliminacji lub ograniczenia zagrożeń zawodowych (dotyczy to przedstawicieli załogi – w tym także tych wchodzących w skład komisji bhp), 3. wnosić, żeby inspektorzy pracy podjęli działania kontrolno-nadzorcze. Konieczny jest do tego uzasadniony wniosek przedstawiciela pracowników (przedstawiciela załogi).
art. 4 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych	Konsultacje w sprawie ZFŚS (zakładowego funduszu świadczeń socjalnych) oraz rezygnacja z ZFŚS	Postanowienia regulaminu wynagradzania w sprawie wysokości odpisu na fundusz lub nietworzenia funduszu świadczeń socjalnych (ZFŚS) wymagają uzgodnienia z pracownikami wybranymi przez załogę do reprezentowania jej interesów (przedstawicielem załogi/pracowników). Pracodawca musi również skonsultować z nimi zasady korzystania ze środków funduszu socjalnego oraz samą treść regulaminu funduszu.
art. 2 – 3 ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (ustawa o zwolnieniach grupowych)	Zwolnienia grupowe u pracodawcy	Pracodawca jest zobowiązany skonsultować z przedstawicielami załogi zamiar przeprowadzenia zwolnienia grupowego, podać na piśmie przyczyny zamierzonego zwolnienia, powiadomić o grupach zawodowych pracowników objętych zamiarem grupowego zwolnienia. Musi również uzgodnić z przedstawicielami pracowników/załogi kryteria doboru pracowników do zwolnień grupowych, kolejność dokonywania zwolnień pracowników, propozycje rozstrzygnięcia spraw pracowniczych związanych z zamierzonym grupowym zwolnieniem. Pracodawca ma też obowiązek skonsultowania treści regulaminu zwolnień grupowych z przedstawicielami pracowników (przedstawicielem załogi).
Art. 15 g ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych  z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (ustawa w sprawie epidemii i przeciwdziałania koronawirusowi)	Podpisanie i uzgodnienie warunków pracy w okresie przestoju lub obniżonego wymiaru czasu pracy spowodowanego koronawirusem	Zawarcie porozumienia z pracodawcą w sprawie warunków i trybu wykonywania pracy w okresie przestoju ekonomicznego lub obniżonego wymiaru czasu pracy z powodu COVID-19 (koronawirusa).

Czy przedstawiciel załogi/pracowników jest chroniony przed wypowiedzeniem?

Nie. Chociaż co do zasady przedstawiciel pracowników (przedstawiciel załogi) nie może ponosić negatywnych skutków wynikających z realizacji swoich uprawień, to żadne przepisy nie chronią takich osób przed wypowiedzeniem im umowy o pracę, bądź jej rozwiązaniem. Pamiętajmy – to nie są związkowcy!

Jak wybrać przedstawiciela załogi i uchwalić regulamin jego wyboru?

Nie ma przepisów określających tryb wyłaniania przedstawiciela pracowników. Pracodawcy mają więc dowolność w tym zakresie. Dlatego kluczowym dokumentem jest regulamin wyboru takich osób. Regulamin musi więc określić m.in. zasady obowiązujące przy wyborach przedstawiciela załogi oraz okres jego kadencji a także jego kompetencje.

Brak norm szczegółowo regulujących kwestie tych wyborów oznacza też, że nie ma ograniczeń co do formy w jakiej zostanę one przeprowadzone. Nie ma więc żadnych przeszkód prawnych, aby elekcja taka odbyła się zdalnie np. za pomocą poczty elektronicznej.

Jak wybrać przedstawiciela załogi?

Postępuj krok po kroku według poniższej instrukcji:

1. Uchwal regulamin wyboru przedstawiciela załogi (przedstawiciela pracowników).
   
   Regulamin wyborów przedstawiciela załogi do pobrania tutaj. Zarejestruj się i korzystaj z darmowych wzorów do pobrania
   [wpdm_package id=’4122′]
2. Zapoznaj pracowników z brzmieniem tego regulaminu i poczekaj na jego wejście w życie.
3. Przeprowadź wybory przedstawiciela pracowników (przedstawiciela załogi).
4. Sporządź protokół z wyborów przedstawiciela załogi (przedstawiciela pracowników).
   
   Protokół wyboru przedstawicieli załogi do pobrania tutaj. Zarejestruj się i korzystaj z darmowych wzorów do pobrania
   [wpdm_package id=’4124′]
5. Poinformuj pracowników, kto został wybrany na przedstawiciela załogi.