Czy można wypowiedzieć umowę o pracę osobie, która ma złożone odwołanie od decyzji ZUS o nie przyznaniu renty?
Pracodawca może rozwiązać umowę o pracę w trybie natychmiastowym osobie, która pobierała zasiłek przez cały okres zasiłkowy oraz przez 12-miesięczny okres pobierała świadczenie rehabilitacyjne, nawet jeśli osoba ta nie zgadza się z decyzją ZUS w zakresie odmowy prawa do renty. Złożone odwołanie nie ma wpływu na tryb zwolnienia takiego pracownika.
Art. 53 kodeksu pracy wskazuje sytuacje, kiedy to pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia bez winy pracownika. Jest to możliwe, jeżeli niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby trwa:
a) dłużej niż 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy,
b) dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku, czyli 182 dni oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy lub jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową.
W sytuacji, w której pracownik rozpoczął pobieranie zasiłku chorobowego i pobierał go przez 182 dni, czyli przez cały okres zasiłkowy, a następnie pobierał świadczenie rehabilitacyjne, możliwe jest zwolnienie takiego pracownika w trybie natychmiastowym (bez wypowiedzenia) z powodu jego długotrwałej niezdolności do pracy.
PRZYKŁAD
Pan Jan był pracownikiem banku. Zawarł umowę na czas nieokreślony. Pan Jan po dwóch latach stał się niezdolny do pracy z powodu poważnego zapalenia płuc i powikłań z tym związanych. Po wykorzystaniu okresu zasiłkowego, ZUS wydał decyzję, w której przyznał prawo do świadczenia rehabilitacyjnego na okres 12 miesięcy. Pracodawca rozwiązał umowę z Panem Janem bez wypowiedzenia, po 3 miesiącach pobierania świadczenia rehabilitacyjnego. Postępowanie pracodawcy było zgodne z art. 53 kodeksu pracy.
Należy dodać, że pracodawca może wypowiedzieć umowę o pracę pracownikowi, który nie starał się o świadczenie rehabilitacyjne i wyczerpał okres zasiłkowy. W takim przypadku zakończył się jego okres ochronny określony w art. 53 k.p.
PRZYKŁAD
Pracownik wykorzystał 182 dni okresu zasiłkowego i nie złożył wniosku o świadczenie rehabilitacyjne do ZUS. Pracownik nie dostarczył zwolnienia lekarskiego, ani decyzji ZUS w zakresie przyznania prawa do świadczenia rehabilitacyjnego. Pracownik ma nieusprawiedliwioną nieobecność w pracy, pracodawca może złożyć wypowiedzenie pracownikowi lub zwolnić go bez wypowiedzenia.
Jeżeli natomiast pracodawca, rozwiąże umowę przed wydaniem decyzji przez ZUS w zakresie przyznania prawa do świadczenia rehabilitacyjnego, to takie rozwiązanie będzie zgodne z prawem – z wyjątkiem przypadku, gdy z decyzji ZUS będzie wynikać prawo do świadczenia rehabilitacyjnego (wyroku SN z dnia 26 marca 2009 r., sygn. akt: II PK 245/08).
W sytuacji, gdy pracownik wykorzysta w pełni okres świadczenia rehabilitacyjnego, może złożyć wniosek o rentę, jeśli nadal jest niezdolny do pracy.
Jeśli pracownik dostanie decyzję odmową z ZUS lub pozytywną decyzję w zakresie przyznania renty, pracodawcy również będzie przysługiwało prawo do zwolnienia takiego pracownika bez wypowiedzenia w trybie art. 53 k.p.
PRZYKŁAD
Pani Monika przez cztery lata pracowała jako pielęgniarka. Po tym czasie poważnie zachorowała. Wykorzystała cały okres zasiłkowy. Pobierała również przez okres 12 miesięcy świadczenie rehabilitacyjne. Pani Monika po wykorzystaniu świadczenia rehabilitacyjnego starała się o uzyskanie prawa do renty. Decyzja była odmowna. Po złożeniu odwołania Pani Monika twierdzi, że pracodawca nie może jej zwolnić w trybie natychmiastowym z powodu długotrwałej niezdolności do pracy, ponieważ nie dostała jeszcze rozstrzygnięcia w sprawie renty. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, złożone odwołanie nie ma wpływu na tryb zwolnienia pracownika, w związku z czym pracodawca ma prawo wypowiedzieć umowę Pani Monice w trybie art. 53 k.p.
Autorzy: dr Katarzyna Kalata, Aleksandra Zych – prawnicy specjalizujący się w sprawach ZUS