Blog

Pracownik powinien wykonać polecenia pracodawcy, które są związane z pracą. Nie musi za to wykonywać poleceń, które są sprzeczne z prawem, czy zasadami współżycia społecznego.

Zgodnie z art. 100 kodeksu pracy pracownik jest obowiązany wykonywać pracę sumiennie i starannie oraz stosować się do poleceń przełożonych, które dotyczą pracy, jeżeli nie są one sprzeczne z przepisami prawa lub umową o pracę. Pracownik musi:

1. przestrzegać czasu pracy ustalonego w zakładzie pracy;
2. przestrzegać regulaminu pracy i ustalonego w zakładzie pracy porządku;
3. przestrzegać przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, a także przepisów przeciwpożarowych;
4. dbać o dobro zakładu pracy, chronić jego mienie oraz zachować w tajemnicy informacje, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę;
5. przestrzegać tajemnicy określonej w odrębnych przepisach;
6. przestrzegać w zakładzie pracy zasad współżycia społecznego.

Polecenie służbowe powinno, zatem być zgodne z ustalony w umowie o pracę rodzajem pracy wykonywanej przez pracownika. Podkreślić trzeba, że nie musi dotyczyć wyłącznie czynności określonych w zakresie obowiązków. Polecenie pracodawcy nie może być sprzeczne z  przepisami prawa oraz powinno:

• dotyczyć wykonywanej pracy,
• być zgodne z umową o pracę (rodzajem wykonywanej pracy).

Kiedy pracownik nie musi wykonywać polecenia pracodawcy?

Pracownik nie musi wykonywać polecenia pracodawcy, które jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, jest sprzeczne z umową o pracę lub w sytuacji, gdy polecenie jest bezprawne.

PRZYKŁAD:

Rada nadzorcza poprosiła Zarząd o raport dotyczący wydatków na cele reprezentacyjne. Prezes zlecił zrobienie takiego raportu głównej księgowej. Okazało się jednak, że wydatki znacząco przekraczają budżet. Wydał polecenie głównej księgowej, aby sfałszowała raport i zastosowała kreatywną księgowość. Księgowa może odmówić wykonania polecenia i nie może ponieść negatywnych konsekwencji, ponieważ polecenie jest sprzeczne z prawem.

Na koniec należy podkreślić, iż pracodawca  może powierzyć pracownikowi inną pracę,
niż ta określona w umowie o pracę na okres nieprzekraczający trzech miesięcy w roku kalendarzowym. Może to zrobić, jeśli wystąpią takie potrzeby w organizacji oraz jeżeli nie będzie to skutkować obniżeniem wynagrodzenia, a pracownik ma niezbędne kwalifikacje do wykonywania takich czynności.

Podstawa prawna:

art. 42 par. 4, art. 100 ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U z 2020 r. poz. 1320)

dr Katarzyna Kalata – prawnik specjalizujący się w prawie pracy i ubezpieczeniach społecznych