ZUS nie pozwala na skorzystanie ze zwolnienia z tytułu opłacania składek, jeśli Płatnik posiada na koncie nadpłatę składek

Powszechną praktyką Zakładu Ubezpieczeń Społecznych przy zwolnieniu z opłacania składek przysługującym na podstawie art. 31 zo ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, zwaną specustawą o COVID-19 jest rozliczanie nadpłaconych środków na kontach Płatników na poczet przyszłych miesięcy, a w drugiej kolejności zwolnienie z tytułu należności ZUS. Dla firm wiąże się to z poważnymi stratami, a fachowcy mówią o poważnych naruszeniach oraz opacznym rozumieniu przez ZUS przepisów.


Nadpłacone składki, ZUS zalicza na poczet opłat za następne miesiące i w ten sposób „unika” zwrotu części należnych składek Płatnikowi, który złożył wniosek o zwolnienie z tytułu należności ZUS za miesiące marzec –maj 2020 roku.  Płatnik może zwrócić się do ZUS-u z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy.


Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) w pierwszej kolejności ma obowiązek zawiadomić Płatnika o kwocie nienależnie opłaconych składek, które mogą być zwrócone, chyba że nie przekraczają wysokości kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym (art. 24 ust. 6 b ustawy systemowej). Wysokość tych kosztów wynosi obecnie 11,60 zł. W związku z powyższym, ZUS nie ma podstawy prawnej do odmowy zwolnienia z opłacania składek ze względu na fakt, że nie zawiadomił Płatnika
o nadpłacie składek.


Należy podkreślić, że wiele firm w momencie składania wniosku ZUS RDZ,  nie znało decyzji ZUS w sprawie wniosku o zwolnienie z opłacania składek za miesiące marzec-maj 2020 roku, zatem opłaciło składki ze względu na inne regulacje dotyczące obowiązku opłacania składek oraz konsekwencje braku ich opłacenia, tj. m.in. brak możliwości uzyskania zaświadczenia o niezaleganiu.


Prawidłowość powyższego stanowiska potwierdzają również liczne orzeczenia sądów. W wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 10 stycznia 2020 roku (III AuA 619/19) zostało wskazane, że:
(…) przepisu art. 24 ust. 6 g u.s.u.s. nie można wykładać w oderwaniu od treści przepisu art. 24 ust. 6 b ustawy, który to przepis stanowi jednoznacznie, że zakład zawiadamia płatnika składek o kwocie nienależnie opłaconych składek, które zgodnie z ust. 6 a mogą być zwrócone, chyba że nie przekraczają wysokości kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym. (…) Jedyną okolicznością zwalniającą organ od wysłania zawiadomienia jest wysokość składek podlegających zwrotowi, która nie przekracza wysokości kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym.


Również w wyroku z dnia 15 listopada 2018 roku (III AuA 103/18), Sąd Apelacyjny w Łodzi wskazuje, że: „(…) obowiązkiem organu rentowego, wynikającym z art. 24 ust. 6 b ustawy, jest zatem zawiadomienie płatnika składek o kwocie nienależnie opłaconych składek, które zgodnie z ust. 6 a mogą być zwrócone. Jedyną okolicznością zwalniającą jest wysokość składek podlegających zwrotowi, która nie przekracza wysokości kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym.


Brak zawiadomienia Płatnika o nadpłacie składek przed rozpatrzeniem wniosku o zwolnienie z opłacania składek należy odczytywać jako działanie sprzeczne z celem tarczy antykryzysowej. Ponadto, wypacza to intencje ustawodawcy, którą bez wątpienia była pomoc przedsiębiorcom znajdującym się w trudnej sytuacji z uwagi na stan epidemii wywołanym COVID-19.


Jeśli otrzymałeś decyzję, która jest dla Ciebie jako Płatnika krzywdząca i chcesz się zwrócić do ZUS-u o ponowne rozpatrzenie wniosku, napisz do Nas, a postaramy Ci się pomóc.