Blog

Czasem w wyniku błędu ludzkiego zdarzają się sytuacje, kiedy pracownik otrzymuje wyższe wynagrodzenie niż wynikające z umowy o pracę oraz regulacji wewnętrznych firmy lub omyłkowo otrzymuje świadczenie, które jest nienależne dla danego pracownika.

Co w tej sytuacji może zrobić pracodawca?

W przypadku, gdy pracownik miał świadomość, że wynagrodzenie zostało źle policzone otrzymał on świadczenie nienależne. Oznacza to, iż pracodawca powołując się na art. 405 Kodeksu Cywilnego może żądać zwrotu należności od pracownika: „Kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby, obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe, do zwrotu jej wartości”.
Do kwestii należnego wynagrodzenia odniesienie znajduje się również w Kodeksie Pracy. Zgodnie z art. 80 Kodeksu Pracy „Wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną. Za czas niewykonywania pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia tylko wówczas, gdy przepisy prawa pracy tak stanowią.”

Czy pracownik może odmówić zwrotu pieniędzy?

W przypadku, gdy pracownik był nieświadomy błędu w wysokości wypłaconego wynagrodzenia, ponieważ przykładowo spodziewał się dodatkowej premii której wysokości nie znał oraz otrzymane środki zostały już rozdysponowane na bieżące potrzeby pracownika – pracodawca nie może żądać zwrotu takiej należności.
W wyżej wymienionej sytuacji konieczne jest zwrócenie uwagi na art. 409 Kodeksu Cywilnego, który mówi, że „Obowiązek wydania korzyści lub zwrotu jej wartości wygasa, jeżeli ten, kto korzyść uzyskał, zużył ją lub utracił w taki sposób, że nie jest już wzbogacony, chyba że wyzbywając się korzyści lub zużywając ją powinien był liczyć się z obowiązkiem zwrotu.”
To stwierdzenie potwierdza również orzeczenie Sądu Najwyższego z 7 sierpnia 2001 r. (I PKN 408/00), który brzmi „Nie ma więc podstaw do przyjęcia (poza należnościami wynikającymi z zawyżenia podstawy świadczeń, co do których uwzględniono powództwo), aby pozwana powinna była liczyć się z obowiązkiem zwrotu uzyskanej korzyści.”

PRZYKŁAD:

Pracownik otrzymał wyższe wynagrodzenie jednocześnie spodziewając się dodatkowej premii. Jednakże przełożony nie przedstawił pracownikowi dokładnej wysokości przyznanego bonusu. Pracownik korzystając z dodatkowego dochodu wykorzystał te pieniądze na wakacje. Nie był świadomy błędu w wypłaconym wynagrodzeniu, a otrzymane pieniądze zostały już rozdysponowane na codzienne potrzeby. Zatem pracodawca nie ma podstaw do żądania zwrotu pieniędzy.

Podstawa prawna:

art. 405, 409 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2022 r., poz. 1700)
art. 80 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz.U. z 2021 r., poz. 2459)

Autor: Patrycja Koluch